واکاوی اصول و روش های تربیت اخلاقی از منظر علامه محمدتقی جعفری

نویسندگان

حسنعلی بختیار نصر آبادی

hasanali bakhteyarnasrabady مریم واحدی

maryam vahedi فریده غریبی ممسنی

farideh gharibimamasany رضا صالحی

reza salehi

چکیده

از آنجا که لازم است تربیت، فرآیندی جامع و کامل داشته باشد، باید به تمام زوایای وجود انسانی و همهٔ استعدادها و توانایی های طبیعی و فطری او توجه و برای رشد، پرورش و هدایت آن ها برنامه ریزی شود. اندیشمندان و نظریه پردازان تعلیم و تربیت با نگاه همه جانبه به تربیت، آن را در ساحت های متنوع و متعددی طبقه بندی کرده اند که یکی از جنبه های مهمّ آن تربیت اخلاقی است. از طرف دیگر، در نظرگرفتن دیدگاه اسلام در مبانی و مسائل علوم تربیتی، نیازی است که در این حوزه احساس می شود؛ بنابراین، هدف پژوهش حاضر، واکاوی اصول و روش های تربیت اخلاقی از منظر علامه جعفری است که بر پایهٔ مکتب اهل بیت در حوزهٔ اخلاق و تربیت اخلاقی، نظریه پردازی کرده است. راهبرد این تحقیق کیفی و راهکار اجرایی به صورت کتابخانه ای و رویکرد آن تحلیل محتوا و روش توصیفی_تحلیلی است. نتایج و دستاوردهای مهمّ این تحقیق عبارت است از: شناسایی اصول اخلاقی، شامل اصل حیات معقول، تعقل و اندیشه ورزی، تقوا، وجدان، آزادی و هم چنین شناسایی روش های تربیت اخلاقی، مانند روش تربیت عقلانی، توجه به تفاوت های فردی، عبرت آموزی از امور دنیوی، شکر و یادآوری نعمت ها، گوش سپردن به ندای مرگ، توبه، محاسبهٔ نفس و سرمشق گیری.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

وحدت وجود از منظر علامه محمدتقی جعفری

شاید بتوان مهم‌ترین بحث از مباحث کلام، فلسفه و عرفان نظری را، بحث دربارة توحید و حقیقت آن دانست. در این بین دیدگاه‌ها و اختلاف‌نظرهای بسیاری بین اهل کلام و فلاسفه و عرفا وجود دارد که کتاب‌های بسیاری در این عرصه به آنها اختصاص داده شده است. اهل کلام و فلاسفۀ مشاء، به بینونت خالق و مخلوق رأی داده‌اند؛ متفکران اشراقی به نوعی وحدت معتقدند که کثرت را شامل می‌شود. مؤسس حکمت متعالیه به تبع فهلویون، وح...

متن کامل

بازخوانی وجدان اخلاقی از نگاه علامه جعفری

یکی از محوری‌ترین مباحثی که علامه جعفری در عمده آثار خود، تلویحاً و تصریحاً، به آن اشاره نموده، وجدان اخلاقی است. از منظر وی، مدلول مفهوم وجدان اخلاقی، شامل ندای درونی، قطب‌نمای وجود انسانی، رهنمون‌سازی به‌سوی ایدئال‌ها می‌باشد. ایشان در دفاع از وجود وجدان اخلاقی، به شمول این قوه بین تمامی انسان‌ها صحه گذاشته است و فعالیت این قوه را مکمل فعالیت روش عقلانی می‌شمارد. در نظر علامه، کارکردهای وجدان ا...

متن کامل

اصول تربیت اخلاقی از منظر اسلام: رویکردی تطبیقی

این مقاله می‌خواهد با پژوهشی بنیادی ـ تاریخی و روش توصیفی ـ تحلیلی، شماری از اصول تربیت اخلاقی را از منظر اسلام بررسی کند؛ ازاین‌رو، نخست هر اصل را از زبان شماری از مربیان بیان می‎کند تا زمینۀ فهم روشن‎تر اصل فراهم شود. آن‌گاه نظر اسلام را دربارۀ آن اصل می‎آورد. یکی از مهم‎ترین نتایج مقاله این است که گوهر اخلاقی اسلام اقتضا می‎کند که به اصول تربیت اخلاقی هم پرداخته باشد. همچنین این مقاله بی‎آنک...

متن کامل

مبانی زیبایی شناسی از منظر علامه جعفری

علامه جعفری فیلسوف شهیر معاصراسلامی است که نظراتش درباب زیبایی و هنر نسبت به سایر فلاسفه معاصر اسلامی با زیبایی شناسی معاصر تشابهات  بیشتری دارد . نظرات علامه به دو جهت متمایل به زیبایی شناسی در غرب است: اول به جهت توجه به قطب ذهنی سوبژه در زیبایی شناسی و دوم انحصارهنر در هنرهای زیبا. علامه در نحوه و معیار داوری استحسانی از نحوه تعقل کلیات در حکمت متعالیه بهره گرفته، اما به نظر می رسد که این مع...

متن کامل

نفس و ابعاد و مراتب آن از دیدگاه علامه محمدتقی جعفری

علامه محمدتقی جعفری به عنوان متفکری که عنایت ویژه به مباحث انسان‌شناسی دارد، مباحث مهمی در باب نفس از زوایای گوناگون مطرح کرده است. او با تمایز نهادن میان اصطلاحات گوناگونی که در مورد نفس به‌کار می‌رود، مطالب بسیاری را در باب عدم شناسایی روح و علل آن، معنای تجرّد، تمایز روح از بدن، پیدایش نفس و دلایل تجرّدآن و ده‌ها مسئلۀ دیگر مطرح کرده است. از نظر او شناسایی ویژگی‌های روح یا «من» از اهمیت بسزایی...

متن کامل

تبین تربیت اخلاقی از دیدگاه علامه محمد تقی جعفری

هدف این پژوهش بررسی تربیت اخلاقی از منظر علامه جعفری بود. بدین منظور، اندیشههای اخلاقی علامه مورد بررسی قرار گرفت و بر اساس آن دلالتهای مربوط به تربیت اخلاقی استنباط شد. این پژوهش که از جمله طرح¬های تحقیق کیفی به شمار می¬رود، با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی شکل گرفت. در حیطهی اندیشههای اخلاقی، و مسائل پیرامون آن مطرح شد. مباحث تربیتی که بر مبنای این اندیشهها تدوین گردید به صورت یک چهارچوب پ...

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
فصلنامه تخصصی اخلاق

جلد ۲، شماره ۱۹، صفحات ۸۴-۱۰۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023